Το Μανιφέστο των αντιφασιστών διανοούμενων (Manifesto degli intellettuali antifascisti)
Άρθρο του Σωτήρη Τσατταλιού. Επιμέλεια με τον προορισμό στη μελέτη του Σωτήρη Τσατταλιού
Και στη φασιστική Ιταλία υπήρχανε τα εγκλήματα του πολέμου, στη φασιστική Ιταλία υπήρχανε κατ’ αρχάς οι διαχωρισμοί, όπως παντού -και από τα γραπτά- και σε κάθε φιλελεύθερο ιδεώδες μεταξύ των φασιστών και των αντιφασιστών του φιλελευθερισμού, βλέπεις όταν η χώρα παράγει προϊόντα και έχει απλά την οικονομική της ισχύ, εκεί είναι η επικινδυνότητα ν’ αναλάβουν τέτοια αιφνιδιαστικά καθεστώτα παραποιώντας την πραγματικότητα, ιδίως μετά από τις μεγαλύτερες οικονομικές φιλελεύθερες δυνάμεις, ν’ αναλάβουν οι καταληψίες της κυριαρχίας του φασιστικού κρατίδιου… το στρατιωτικό κράτος εν κράτει. Είναι η σοβαρή περίφραση για τα βασικά σημεία όταν ο λαός πηγαίνει στη λιμοκτονία, ενώ το παράλληλο τους κράτος εν κράτει βολεύεται μεταξύ του, και παράγει συνεχώς η οπλοβιομηχανία όπλα για τον ιμπεριαλιστικό ή τον εσωτερικό πόλεμο, με τις λιγότερες υποστηρίξεις.
Στη φασιστική Ιταλία υπήρξε το ρατσιστικό «Manifesto of Race», υπήρξε το ολοκαύτωμα, η χρήση των χημικών όπλων, ο πόλεμος της Λιβύης, της Αιθιοπίας, με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, μέσα στον Βʹ Παγκόσμιο Πόλεμο στη Σλοβενία, στην Κροατία, στη Βοσνία, στο Μαυροβούνιο, στη Σερβία, πριν και μετά στην Ελλάδα και την Αλβανία, ήταν στις μαζικές δολοφονίες των άμαχων, των μαχητικών, στα στρατόπεδα της συγκέντρωσης, στ’ αντικομματικά μέτρα, στην κατακτητική ιταλοποίησή τους, στην καταπίεση όλων και των Ιταλών Εβραίων, και οι στρατιωτικές εθελοντικές δυνάμεις στην Ισπανία. Να στρέφουν στις διαστρεβλώσεις για τη χειραγώγηση της λατρείας, της ισχυρής προσωπικότητας για την εδραίωση της εξουσίας, ο λόγος των ανίσχυρων θεμάτων, τα ζητούμενα στις απάτες, στις θυσίες της απώλειας, στην κληρονομιά η σφαίρα της ζωής, στις διαστρεβλώσεις των εγκλημάτων και στα βασανιστήρια των αντίθετων δογμάτων, και σε κάθε αντιστασιακό κίνημα που έχει την πληγή από την επιδημία του φασισμού. Στα εργοστάσια των όπλων έχουν βάλει το έργο στον ρυθμό των νεκροπομπών, από την πλευρά της βίας με τη δήθεν φασιστική επανάσταση, από την πλευρά της βίας με τους ένοπλους υποστηρικτές στους δρόμους, από τη μυστική αστυνομία μέχρι τον στρατό τους να εργάζεται στην καταστολή αποπνίγοντας τα πολιτικά εγκλήματα τους… στον ανελεύθερο χαρακτήρα τους μες στον αριθμό των αδικημάτων.
Είναι στους θεσμούς η επιθυμία της αντίληψης, στη δικαιοσύνη τους είναι ανύπαρκτο το δίκαιο, να θανατώνουνε αδικώντας τον κόσμο ενώ οι ληστές τους, οι βιαστές τους, οι εγκληματίες πράττουνε ελεύθερα. Ο επαναστάτης ήταν και είναι πάντα αυτός που καταπιέζουνε σε κάθε είδος του δικτατορικού καθεστώτος, και πάντα ήταν στη μέση ενάντια των προβλημάτων τους, για την καταπιεστική πραξικοπηματική τους στάση ο ένας απέναντι στον άλλον δίχως την επιλογή του πολίτη για την εξουσία όπως έχουμε ξανά πει, όπως οι Ιταλοί στην αντίσταση που θα διαβάσουμε.
Manifesto degli intellettuali antifascisti, είναι ο εκφραστής της ιταλικής φιλελεύθερης σκέψης. Κατά τη διάρκεια της νυχτερινής περιπολίας… το περιπολικό της OVRA (οργάνωση για την επαγρύπνηση και την καταστολή του αντιφασισμού) ήταν στη γύρα, για να σταματάει κάθε αντιφασίστα -η καλύβα της χαβούζας και των καταδιωκτικών όπως σε κάθε δικτατορία- και ο κόσμος που πάντοτε έχει ολότελα κλειστά τα μάτια για τα ζητήματα σε συμφωνία με τα εγκόσμια. Ο βοηθητικός κόσμος των χρήσιμων λέξεων, θα ωφελεί κατά τη διάρκεια της κατάλυσης για το πρόσθετο ποιοτικό καφεδάκι, βάζοντας τις δραστηριότητες στην έδρα και από την άλλη πλευρά της άποψης. Θα πρέπει να αυξάνουν την αντωνυμική ειδική έκδοση των αντώνυμων, που θα αναμένονται οι ελπιδοφόρες εγκρίσεις για το πρόγραμμα των προβολών και για τα εξωτικά μέρη.
(Για τις αμπελοφιλοσοφίες (!) που θα γίνονται οι κανόνες των δεδομένων… προσδιορίζοντας τα απροσδιόριστα.)
Είναι η τιμή ενός ασύγκριτου φορέα της διοργάνωσης για τα περαιτέρω μέτρα των θεμάτων της διαφωνίας. Ξεδιπλώνοντας τα τεμάχια των φράσεων της ανεπικαιρότητας και της επικαιρότητας για τη λαμπρή νίκη της εντεινόμενης δημοκρατικής αντεπίθεσης στη νυχτερινή περιπολία. Με τη ροπή των πλευρικών για την κενή διόγκωση της δικτατορίας… για τις αστείες ατάκες των ταλαντούχων αχάριστων που θα εμφανίζουν στο ατελιέ ή και στούντιο την γκαρσονιέρα των κέρατων, που είναι η αποκλειστικότητα των μισογυνισμών ή για κάποιο κατάστημα των πορνοβοσκών. Το πλέγμα του θέλει μετάφραση για τον ερεθισμό του δέρματος ή της υπηκοότητας, χωρίς το άπλετο φωταέριο και το αντιρατσιστικό φεστιβάλ… το αντιρατσιστικό φεστιβάλ θα ‘ναι το ψαλίδι στις τρίχες του νου που θα ‘ναι όλοι με τα κοντά και τα μακριά μαλλιά. Διαβάζοντας είναι πια ξεπερασμένος ο φασισμός και ο αντιφασιστικός του φασισμού, με τη μελλοντική συζήτηση διαβάζοντας Antifascismo… Antifascismo in Italia:
Umberto Zanotti Bianco: Ήταν πατριώτης, περιβαλλοντολόγος, φιλάνθρωπος, αντιφασίστας, εκπαιδευτικός και ο Ιταλός πολιτικός. Μετά τον Βʹ Παγκόσμιο Πόλεμο διακήρυξε τις φιλελεύθερες ιδέες του, προσχωρώντας στο Partito Liberale Italiano, και υπέγραψε το Manifesto degli intellettuali antifascisti. Το 1930 εντάχθηκε στο αντιφασιστικό κίνημα Alleanza Nazionale per la Libertà, του οποίου ήταν ακτιβιστής.
Lauro De Bosis: O πολιτικός στόχος ήταν η ίδρυση μιας πολιτικής συμμαχίας της μοναρχίας, του Βατικανού και της φιλελεύθερης δεξιάς κατά του φασισμού, ήταν συγγραφέας, ποιητής, αντιφασίστας… πέφτοντας χιλιάδες αντιφασιστικά φυλλάδια.
Alleanza Nazionale per la Libertà: Ήταν μια ιταλική αντιφασιστική λαθραία ένωση, που ιδρύθηκε από τον ποιητή Lauro De Bosis το 1928 και εμπνευσμένος από τη φιλελεύθερη, τη μοναρχική και μετριοπαθή ιδεολογία, καθώς και από τον αντικομμουνισμό. Διαλύθηκε το 1931.
(Fascismo di sinistra: “Fascismo di sinistra” οι ορισμοί αριστερός φασισμός και η φασιστική αριστερά… οι επικριτικοί Giuseppe Bottai, Ugo Spirito, ονομάζεται επίσης fascismo di fronda, μιλάμε επίσης και για Red fascism, fascismo rosso. Ο Nicola Bombacci ξεκίνησε στο Italian Socialist Party το 1911, Italian Communist Party το 1921, Republican Fascist Party το 1943.)
(Paolo Vinassa de Regny: Το 1921 διορίστηκε γραμματέας του Partito Nazionale Fascista της Parma, η γραμματεία της εθνικιστικής -Associazione Nazionalista Italiana- καταγωγής Vinassa de Regny, προκάλεσε τη διαμάχη μέρους των φασιστών κοντά στα αριστερά ρεύματα.)
Girolamo Bellavista: Δικηγόρος και καθηγητής της Νομικής και Ποινικής Δικονομίας στο Πανεπιστήμιο (Università degli Studi di Messina) ήταν ο διευθυντής της εβδομαδιαίας εφημερίδας Ricostruzione Liberale, του οργάνου της ομοσπονδίας του Partito Liberale Italiano (PLI) του Παλέρμο. Αναπληρωτής γραμματέας για τη φιλελεύθερη ομάδα νεολαίας της Σικελίας, κατά τη διάρκεια του φασισμού συμμετείχε στον λεγόμενο «circolo dello scopone», τη λαθραία ομάδα των διανοούμενων του Παλέρμο μ’ επικεφαλής τον αντιφασίστα Giovanni Baviera και ο φίλος του Benedetto Croce. Εκπρόσωπος του δεξιού ρεύματος του φιλελεύθερου κόμματος, εντάχθηκε στην κοινοβουλευτική ομάδα της Εθνικής Δημοκρατικής Ένωσης (Unione Democratica Nazionale) στη συνέχεια μετακινήθηκε στη φιλελεύθερη. Κατά τη διάρκεια του Βʹ Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν ο καπετάνιος των Bersaglieri από το 1940 έως το 1943. Πρώτα ήταν στην Ελλάδα και μετά στην Αφρική. Συνελήφθη από τους σύμμαχους…
Costantino Bresciani Turroni: Το 1925 δίδαξε την πολιτική οικονομία στη Μπολόνια και υπέγραψε το Manifesto degli intellettuali antifascisti. Το 1945 έγινε ο πρόεδρος της Banco di Roma και την ίδια χρονιά δημοσίευσε το κοινωνικοοικονομικό πρόγραμμα του φιλελευθερισμού για το Partito Liberale Italiano… Το 1933 παραιτήθηκε από την Accademia d’Italia, πρώην Accademia Nazionale dei Lincei, προκειμένου να μην ορκιστεί πίστη στο φασιστικό καθεστώς.
Tommaso Gallarati Scotti: Ασχολήθηκε επίσης με κοινωνικές και προνοιακές πρωτοβουλίες υπέρ των μεταναστών, των τυφλών και των φτωχών ορφανών. Αντιτάχθηκε στον φασισμό υπογράφοντας το Μανιφέστο των αντιφασιστών διανοούμενων (Manifesto degli intellettuali antifascisti) -η διαμαρτυρία ενάντια στο Μανιφέστο των φασιστών διανοούμενων “Manifesto degli intellettuali fascisti” του Giovanni Gentile- το Manifesto degli intellettuali antifascisti που συνέταξε ο Benedetto Croce του (Partito Liberale Italiano ή Italian Liberal Party). Κατά τη διάρκεια της αντίστασης ενθάρρυνε τους φιλελεύθερους, τους ανεξάρτητους και τους καθολικούς σχηματισμούς, ήταν ο απελευθερωτικός αγώνας. Το καθεστώς τον υπέβαλε στη μόνιμη επιτήρηση της φασιστικής αστυνομίας. Συνεργάστηκε στη σύνταξη του φιλελεύθερου προγράμματος, το οποίο λειτούργησε ως βάση για τον προσανατολισμό και τη δράση του Partito Liberale Italiano μεταπολεμικά.
Giovanni Cassandro: Έδειξε επίσης αυξανόμενο ενδιαφέρον για την πολιτική, καθώς έγινε ο φιλελεύθερος ακτιβιστής… Ήταν επίσης στη Νάπολη που συνάντησε για πρώτη φορά τον Benedetto Croce, εντάσσοντας γρήγορα τη σχετική άτυπη ομάδα των αντιφασιστών διανοούμενων που περιέβαλλαν τον φιλόσοφο – πολιτικό. Κατά τη διάρκεια του 1943 ήταν ο υποστηρικτής του αναδυόμενου φιλελεύθερου κόμματος (Partito Liberale Italiano ή Italian Liberal Party) και έγινε ο γενικός γραμματέας εκείνου του τμήματος του κόμματος που αντιπροσώπευε τα μέρη της Ιταλίας (Allied invasion of Italy) που είχαν ήδη απελευθερωθεί από τον φασισμό (Fall of the Fascist regime in Italy) αμέσως μετά τα τριάντα πρώτα γενέθλια του το 1944. Ο Cassandro αντικαταστάθηκε από τον Roberto Lucifero d’Aprigliano ήταν ο ασυμβίβαστος μοναρχικός, που έγινε ο αντιφασίστας παρτιζάνος.
Ettore Janni: To Partito Liberale Italiano του Μιλάνου, τον διόρισε διευθυντή του οργάνου του «La Libertà». Αναγκάστηκε να καταφύγει στην Ελβετία για να γλιτώσει το κυνήγι των ναζήδων, μετά τον θάνατό του τιμήθηκε πανηγυρικά από τον Cesare Degli Occhi έναν μοναρχικό βουλευτή που είχε συμμετάσχει ενεργά στην Ιταλική αντίσταση “Resistenza italiana”.
Vincenzo Rivera: Υπέγραψε το Manifesto degli intellettuali antifascisti. Από Democrazia Cristiana, σε Partito Monarchico Popolare, Partito Democratico Italiano di Unità Monarchica.
Francesco Ruffini: Το 1925 ήταν υπογράφοντας το Μανιφέστο των αντιφασιστών διανοούμενων (Manifesto degli intellettuali antifascisti που συνέταξε ο Benedetto Croce). Ο Ruffini, που κρίθηκε ως «ο κύριος της ελευθερίας» που πάντα ενδιαφερόταν για τη σχέση μεταξύ Κράτους και Εκκλησίας, μελέτησε τη φιγούρα του Camillo Benso, Count of Cavour, του οποίου ήταν μεγάλος θαυμαστής. Το 1928 ο Ruffini δέχτηκε επίθεση από μια ομάδα φασιστών μέσα στο Πανεπιστήμιο του Τορίνο, όπου δίδασκε.
«Non sarà l’ultimo titolo di gloria per l’Italia d’aver saputo costituirsi a nazione senza sacrificare la libertà all’indipendenza, senza passare per le mani dittatoriali d’un Cromwell, ma svincolandosi dall’assolutismo monarchico senza cadere nel dispotismo rivoluzionario […]. Ritornare […] alle dittature rivoluzionarie d’uno o più, sarebbe uccidere sul nascere la libertà legale che vogliamo inseparabile dalla indipendenza della nazione».
Camillo Benso, conte di Cavour. (Cavour, 2 ottobre 1860. Romeo, p. 489)
«Δε θα είναι ο τελευταίος τίτλος δόξας για την Ιταλία που μπόρεσε να εδραιωθεί ως έθνος χωρίς να θυσιάσει την ελευθερία στην ανεξαρτησία, χωρίς να περάσει από τα δικτατορικά χέρια ενός Cromwell, αλλά ν’ απελευθερωθεί από τον μοναρχικό απολυταρχισμό χωρίς να πέσει σε επαναστατικό δεσποτισμός [ …]. Η επιστροφή […] στις επαναστατικές δικτατορίες ενός ή περισσότερων θα σήμαινε ότι θα σκοτώσει εν τω βάθει τη νόμιμη ελευθερία που θέλουμε αδιαχώριστη από την ανεξαρτησία του έθνους».
Camillo Benso, conte di Cavour (Cavour, 2 Οκτωβρίου 1860, Romeo, σελ. 489). Massimo d’Azeglio στο “Historical Right”, ήταν ο φιλελεύθερος ενωσιακός μετριοπαθής αντίπαλός του.
Gaetano De Sanctis: Υπέγραψε το Manifesto degli intellettuali antifascisti. Διορίστηκε ισόβιος γερουσιαστής από τον Luigi Einaudi που υπέγραψε το Manifesto degli intellettuali antifascisti.
Manlio Brosio: Ήταν στο Italian Liberal Party απαγόρευσαν τη δραστηριότητα του για την αντίθεση του στον φασισμό.
Enrico De Nicola: Το 1909 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής και την περίοδο 1913-1921 υπηρέτησε σε μικρές κυβερνητικές θέσεις, ωστόσο με την έλευση του φασισμού αποσύρθηκε από την πολιτική ζωή. Το 1929 διορίστηκε γερουσιαστής από τον Βασιλιά Βίκτωρα Εμμανουήλ Γ΄, όμως αρνήθηκε να αναλάβει τα καθήκοντά του και δεν έλαβε ποτέ μέρος στις εργασίες της Συνέλευσης. Απασχολημένος με τη δικηγορική του καριέρα, έδειξε ενδιαφέρον για την πολιτική μετά την πτώση του ιταλικού φασισμού. Italian Liberal Party ή Partito Liberale Italiano.
Benedetto Croce: Το 1919, υποστήριξε την κυβέρνηση Francesco Saverio Nitti, και τον θαυμασμό για το Social Democratic Party of Germany, ο υπουργός της Δημόσιας Παιδείας για τον Giovanni Giolitti. Giovanni Giolitti ένας ανεξάρτητος πολιτικός που αργότερα έγινε φασίστας.
Ο Benedetto Croce, αρχικά υποστήριξε την κυβέρνηση Benito Mussolini (Governo Mussolini), απομακρύνεται από τον φασισμό… έγινε το «εικονίδιο του φιλελεύθερου αντιφασισμού» του φιλελεύθερου αντιφασισμού είναι το εχθρικό για κάθε είδους φασισμού… για τον αυταρχισμό του φασισμού. Το Manifesto degli intellettuali antifascisti που συνέταξε ο Benedetto Croce του (Partito Liberale Italiano ή Italian Liberal Party).
Francesco Saverio Nitti: Του Historical Far Left (1880–1904) στο Italian Radical Party (1904–1922) στο Italian Democratic Liberal Party (1922–1926) και ανεξάρτητος πολιτικός (1926–1953).
Tullio Benedetti ή Gabriello Carnazza: Στο κόμμα Partito Democratico Sociale Italiano που έδωσε εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση Benito Mussolini (Governo Mussolini) Gabriello Carnazza μετά στο Partito Nazionale Fascista, Gran consiglio del fascismo. Το 1927 απομακρύνεται από τον φασισμό…
Nicolò Carandini: Για το Italian Liberal Party (PLI) και Movimento Liberale Indipendente. Μετά την απελευθέρωση της Ρώμης τον Ιούνιο του 1944, έγινε υπουργός στην αντιφασιστική κυβέρνηση Ivanoe Bonomi. Το συνέδριο του 1947 του Italian Liberal Party (PLI) υπέγραψε μια πλήρη διάσπαση μεταξύ της αριστεράς υπό την ηγεσία Carandini και της πλειοψηφίας της δεξιάς του PLI. Κατά την ίδια περίοδο… όλο και στενότερες επαφές μ’ εκθέτες για φιλελεύθερες ιδέες αντιφασισμού, όπως Benedetto Croce και Francesco Ruffini και το 1942, με άλλους
φιλελεύθερους.
Προς τα εδώ είναι κοντά στον ουτοπικό σοσιαλισμό όπως:
Giuseppe Rensi: Το 1925 υπογράφοντας το Μανιφέστο των αντιφασιστών διανοούμενων (Manifesto degli intellettuali antifascisti) που συνέταξε ο Benedetto Croce, η κριτική του μοναρχικού θεσμού… το προνόμιο της εγγύτητας στο πρόγραμμα του Partito Repubblicano Italiano.
Gaetano Salvemini: Στο Partito Socialista Italiano. Το 1925 υπέγραψε το Manifesto degli intellettuali antifascisti.
Raffaele Cadorna Jr.: Ιταλική αντίσταση – Christian Democracy party.
Giorgio Levi Della Vida: Το 1924 έγινε πρόεδρος (της ένωσης) της Unione Nazionale (Italia) που ιδρύθηκε από τον
Giovanni Amendola, και υπέγραψε το Manifesto degli intellettuali antifascisti.