Anti-fascist Antifa… Για την ένωση της αντίστασης, γιορτάζεται η απελευθέρωση για το 1944, από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο

Άρθρο του Σωτήρη Τσατταλιού. Επιμέλεια με τον προορισμό στη μελέτη του Σωτήρη Τσατταλιού

 

 

Οι βιαιοπραγίες κατά της ανθρωπότητας των ναζήδων του Adolf Hitler, για τ’ αδικήματα κατά των ανθρώπων και της ειρήνης… οι άγνωστοι που ελεύθερα ακολουθούσαν τον καταναγκασμό, ελεύθερα στο πειθήνιο εις βάρος των πολιτών που ήθελαν να καλύψουν τις ανάγκες τους, οι απαράδεκτοι που ήθελαν να τα σκεπάσουν δεν επιβεβαιώναν τίποτα, δεν πρέπει να πηγάζουν στο ποινικό δίκαιο, για Pursuit of Nazi collaborators, έτσι ήταν για παράδειγμα και οι Δίκες της Μόσχας (Moscow trials) με “Joseph Stalin and antisemitism” ή οι δίκες των ηγετών του Vichy France με “Vichy anti-Jewish legislation”.

(Αυτή η ιστορία περιλαμβάνει έργα δίχως την ενίσχυση της γυναίκας σύμφωνα με ειδική έκθεση στην παγκόσμια ιστορία, με μια στρατηγική που θα συμβολίζει την ανάπτυξη των κακών γεγονότων.)

Ο ιστοριογράφος Andreas Hillgruber, πάντα υποστήριζε ότι η Soviet Union ήταν μια βάναυση, επεκτατική, ολοκληρωτική (Totalitarianism) δύναμη, από πολλές απόψεις παρόμοια με Nazi Germany.
(“Soviet Empire” ή “Soviet imperial ideology”) “Lebensraum” ή “Greater Germanic Reich” Nazi empire.)

Που εξέφρασαν μια ρατσιστική ιδεολογία στον ρατσιστικό αντισημιτισμό και την εχθρότητα κατά των μεταναστών, των γυναικών, και οι καταληψίες των χωρών που δημιούργησαν τη στρατιωτική επέκταση. Μεταξύ του εθνικισμού και του ρατσισμού η ξενοφοβία να φτάσει στο απόγειο με την προώθηση των ανισοτήτων, για να υπηρετούν τη διαλογή στην επαγγελματική ψύξη. Εκμεταλλευόμενοι στην “Παγκόσμια οικονομική ύφεση του 1929” με αποτέλεσμα να αυξηθεί ο αριθμός των θανάτων στις θνησιμότητες… από τις χειρότερες σφαγές και τους πολέμους, τους εμφύλιους πολέμους, τις καταστροφές της οικονομίας, τους λιμούς που προκάλεσαν με τους άσμιχτους ψηφοφόρους που ορκίστηκαν τον νέο όρκο στον Adolf Hitler και στους άλλους πολιτικούς δικτάτορες.

Ο Georg Ritter von Schönerer είναι η μεγάλη επιρροή στον νεαρό Adolf Hitler που αργότερα ο Schönerer μετατρέπεται σε ακροδεξιό (alt-right) πολιτικό, όπως και από τον Karl Lueger, αργότερα του Christian Social Party (Austria), ο Adolf Hitler μεταφέρει την ιδεολογία τους στη δική του για τον αντισημιτισμό.

Μετά την ιταλική εισβολή τον Οκτώβριο του 1940, που είναι γνωστή ως Ελληνοϊταλικός Πόλεμος, ακολούθησε η Γερμανική εισβολή στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941, όλη η Ελλάδα καταλαμβάνεται τον Ιούνιο του 1941.
Ο Γιούργκεν Στρόοπ και μετά ο Βάλτερ Σιμάνα… ήταν οι κυβερνήσεις της κατεχόμενης Ελλάδας, μέχρι την αποχώρηση τους τον Οκτώβριο του 1944. Ο Βάλτερ Σιμάνα, ήταν ο διοικητής των SS (Σούτσσταφφελ ή Βάφεν Ες-Ες) και της γερμανικής αστυνομίας, να λαμβάνει μέρος εναντίον του αντάρτικου, στην εξόντωση των Εβραίων, και των Ταγμάτων Ασφάλειας. Αυτοκτόνησε το 1948, πριν να παραπεμφθεί στη δίκη.

Μέχρι το 1945, μεταξύ 83 και 87 τοις εκατό των Ελλήνων Εβραίων είχαν δολοφονηθεί, και γενικά στα στρατόπεδα της

εξόντωσης που ήταν… Chełmno extermination camp, Belzec extermination camp, Sobibor extermination camp, Treblinka extermination camp, Majdanek concentration camp, Auschwitz concentration camp και Auschwitz I, Auschwitz II-Birkenau – Birkenau (disambiguation) Auschwitz III-Monowitz – Monowitz concentration camp.

Από το ξεκίνημα στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-41 ο Ελληνικός Στρατός αντεπιτέθηκε στην επεκτατική πολιτική, όπως ήταν στην Κατάληψη της Κλεισούρας, στη Μάχη της Χειμάρρας… στην Ιταλοκρατία στα Δωδεκάνησα. Από το ξεκίνημα της κατοχής στην Ελλάδα οι Γερμανοί προέβαιναν σ’ εκτελέσεις των άμαχων, των ανταρτών, με τις θηριωδίες και τα εγκλήματα σε όλη την Ελλάδα… -είναι οι σφαγές και από τους συνέταιρους- όπως η Σφαγή στα Άνω και Κάτω Κερδύλια, το Ολοκαύτωμα της Βιάννου, η Εξέγερση και σφαγή της Δράμας, η Σφαγή των Πύργων Κοζάνης, οι Σφαγές κεντροδυτικής Μακεδονίας Οκτωβρίου 1941, η Καταστροφή της Καντάνου, η Σφαγή στο Κοντομαρί, η Σφαγή του Χορτιάτη, η Σφαγή των Καλαβρύτων, η Σφαγή του Κομμένου, η Σφαγή του Καρυοφύτου, η Σφαγή του Διστόμου, η Σφαγή του Αιγάλεω, η Σφαγή του Δομένικου, η Πείνα στην Κατοχή (Ελλάδα), η Ιστορία των Εβραίων στην Ελλάδα, η Βουλγαρική κατοχή ελληνικών εδαφών (1941-44)…

Ήταν στην γερμανική ζώνη -των ανέντιμων οι ελεγκτές- ελέγχου η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, τα Νησιά του Αιγαίου και η Κρήτη και σε όλη την Ελλάδα… που ο Ελληνικός Στρατός αντεπιτέθηκε.
Ο ηρωισμός των γυναικών, των ανδρών, η τόλμη, οι γυναίκες εθελόντριες «Οι Γυναίκες της Πίνδου», ενάντια στον αντίπαλο, κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι γυναίκες της Ηπείρου στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

 

 

Στις 4 Δεκεμβρίου 1932, ο Kurt von Schleicher συναντήθηκε με τον Strasser και προσφέρθηκε να αποκαταστήσει την πρωσική κυβέρνηση από τον έλεγχο του Ράιχ και να κάνει τον Strasser νέο Υπουργό-Πρόεδρο της Πρωσίας. Tο καλοκαίρι του 1932 ο Schleicher προσέλαβε τις υπηρεσίες μιας ομάδας δεξιών διανοουμένων γνωστών ως “Tatkreis” -Δεξιός λαϊκισμός ή “Right-wing populism”- και μέσω αυτών γνώρισε τον Gregor Strasser.

Ως μέρος της προσπάθειάς του να εκβιάσει τον Adolf Hitler να υποστηρίξει την κυβέρνησή του, ο Kurt von Schleicher προσπάθησε να ιδρύσει το “Querfront” -η ανάμειξη αριστερών και δεξιών θέσεων σε αντιδημοκρατικές στρατηγικές και “Linksnationalismus” ο “Αριστερός εθνικισμός”- προσεγγίζοντας τα σοσιαλδημοκρατικά εργατικά συνδικάτα, τα χριστιανικά εργατικά συνδικάτα και τον οικονομικά αριστερό κλάδο του “Nazi Party”, με επικεφαλής τον Gregor Strasser.

Στις 20 Ιανουαρίου 1933, ο Kurt von Schleicher έχασε μία από τις καλύτερες ευκαιρίες του να σώσει την κυβέρνησή του. Ο Wilhelm Frick ο οποίος ήταν υπεύθυνος της αντιπροσωπείας του Ναζιστικού Ράιχσταγκ όταν ο Hermann Göring δεν ήταν παρών, πρότεινε στην επιτροπή ημερήσιας διάταξης του Ράιχσταγκ να πάει σε διάλειμμα έως ότου παρουσιαστεί ο επόμενος προϋπολογισμός, που θα ήταν κάποια στιγμή την άνοιξη.
Wilhelm Groener, απωθήθηκε από την κυβέρνηση το 1932 από τον Kurt von Schleicher, ο οποίος εργαζόταν για ένα σύμφωνο με τους Ναζί.

Στις 2 Μαΐου 1933 διατάχθηκε η διάλυση σε όλες τις εργατικές οργανώσεις και τα συνδικάτα. Στη θέση τους οι Ναζί παράγουν την συνδικαλιστική εργατική οργάνωση το “Γερμανικό Μέτωπο Εργασίας”, η μόνη που επιτρέπουν στη χώρα.

Gleichschaltung: Ο Adolf Hitler απαγορεύει τις συνδικαλιστικές οργανώσεις.

1 Απριλίου 1933 το ναζιστικό μποϊκοτάζ των εβραϊκών επιχειρήσεων, το Nazi boycott of Jewish businesses στα Anti-Jewish boycotts.

Ιούνιος – Ιούλιος 1933: Το NSDAP έγινε το μοναδικό κόμμα στη Γερμανία.

2 Αυγούστου 1934: Ο Paul von Hindenburg πέθανε και ο Adolf Hitler πήρε τη θέση του, τον τίτλο του “Führer” και του Καγκελάριου του Ράιχ .

 

 

Ο ηρωισμός των γυναικών, των ανδρών, η τόλμη, θα ‘ναι πάντα εδώ… ή όταν χρειάζεται, ενάντια στον αντίπαλο, κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

 

Λέλα Καραγιάννη: Κατά την κατοχή, έγινε μέλος της Αντίστασης, μετατρέποντας το σπίτι της σε αρχηγείο της οργάνωσης «Μπουμπουλίνα». Την οργάνωση δημιούργησε και χρηματοδότησε η ίδια, το 1941. Τον Οκτώβρη του 1941 συνελήφθη και μετά από 7 μήνες απελευθερώθηκε. Το καλοκαίρι του 1944, η Λέλα Καραγιάννη είχε γίνει και συνεργάτης του κατασκοπευτικού δικτύου Απόλλων, οπότε και συνελήφθη μαζί με πέντε από τα παιδιά της και βασανίστηκε στα κρατητήρια της οδού Μέρλιν… Μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου και ύστερα από λίγο διάστημα, εκτελέστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές στο παρακείμενο άλσος Χαϊδαρίου, μαζί με άλλους αγωνιστές της Αντίστασης, στην πλειοψηφία τους συνεργάτες της S.O.E, στις 8 Σεπτεμβρίου 1944, περίπου ένα μήνα πριν από την Απελευθέρωση.

Ελένη Σκούρα: Η Ελένη Σκούρα είχε αναπτύξει πλούσια κοινωφελή και πατριωτική δράση ιδιαίτερα κατά τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο και στη Γερμανική Κατοχή ως Πρόεδρος της Στέγης της Φαλαγγίτισσας και επίσης της Φανέλας του Στρατιώτη. Το καλοκαίρι του 1942 συνελήφθη από τους Γερμανούς και φυλακίσθηκε μαζί με τον σύζυγό της και τον αδελφό της, Απόστολο Παπαχρήστου.

Σύλβια Αποστολίδου-Ιωαννίδου: Το 1942 συνδέθηκε με τη βρετανική μονάδα σαμποτέρ, μεταφορά και απόκρυψη οπλισμού κ.ά. Καταδικάστηκε σε θάνατο μαζί με τη Λέλα Καραγιάννη, αλλά διέφυγε την εκτέλεση χάρη στην παρέμβαση ενός Αυστριακού ανακριτή.

Κώστας Περρίκος: Αρχηγός της αντιστασιακής οργάνωσης ΠΕΑΝ κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Μια από τις σπουδαιότερες αντιστασιακές ενέργειες που έγιναν στην Αθήνα ήταν η ανατίναξη της εθνικοσοσιαλιστικής οργάνωσης ΕΣΠΟ στις 20 Σεπτεμβρίου 1942, που στρατολογούσε Έλληνες για λογαριασμό του πολυεθνικού τμήματος των Waffen SS. Το πρωί της 4ης Φεβρουαρίου 1943 οδηγήθηκε στο Σκοπευτήριο Καισαριανής όπου και εκτελέστηκε.

(Το πρώτο σαμποτάζ της ΠΕΑΝ πραγματοποιήθηκε εναντίον της δωσιλογικής «Οργάνωσης Εθνικοσοσιαλιστικών Δυνάμεων Ελλάδος (ΟΕΔΕ)»: στα τέλη Αυγούστου του 1942, έκρηξη βόμβας που είχε τοποθετηθεί από την ΠΕΑΝ προκάλεσε σοβαρές ζημιές στα άδεια γραφεία της ΟΕΔΕ σε βραδυνή ώρα, δίχως να προκύψουν

θύματα.)

Ιωάννης Θεοτόκης: “Είχον την εντύπωσιν ότι αι Κυβερνήσεις κατοχής εγένοντο δια της Γερμανικής επιβολής και ότι δεν έπρεπε να συμμετάσχουν εις αυτάς πολιτικοί, εκ των υστέρων όμως διεπίστωσα ότι αυταί γενόμεναι εξυπηρέτησαν την Χώραν και όχι τον κατακτητήν. Εις τας Ιονίους Νήσους τα δικαστήρια, μεταξύ άλλων, υπέστησαν τρομεράν μείωσιν εκ μέρους του κατακτητού, συνελήφθη ο εισαγγελεύς εφετών Κομνηνός, όστις μετεφέρθη αιχμάλωτος εις Ιταλίαν και ο αντιεισαγγελεύς Καταπόδης εξωρίσθη εις Ήπειρον, ενώ δεν συνέβη τούτο εις την λοιπήν Ελλάδα, όπου υπήρχε κυβέρνησις. Η Ιταλική διοίκησις εις τας Ιονίους Νήσους υπήρξεν αισχρά. Έδιδον 134 δράμια λάδι δι’ έκαστον μηνιαίως και 4 ουγγιές καλαμποκάλευρον. Η διάλυσις των ταγμάτων ασφαλείας έφερε τον Δεκέμβριον του 1944”.

Βασίλειος Βραχνός: Όταν ξέσπασε ο πόλεμος με τους Ιταλούς στις 28 Οκτωβρίου 1940 ήταν Διοικητής της 1ης Μεραρχίας και διαδραμάτισε σημαίνοντα ρόλο στην ελληνική νίκη στη Μάχη της Πίνδου. Στη διάρκεια της Κατοχής ήταν ένας από τους ιδρυτές της αντιστασιακής οργάνωσης “Άγνωστος Μεραρχία”. Για τη δράση του συνελήφθη και φυλακίστηκε στην Ιταλία και στη Γερμανία. Απελευθερώθηκε το 1945.

Σπύρος Μουστακλής: Κατετάγη εθελοντής στην Εθνική Αντίσταση στην οργάνωση Ε.Ο.Ε.Α.- Ε.Δ.Ε.Σ. με στρατηγό τον Ναπολέοντα Ζέρβα στις 2/4/1943 μέχρι την 12/2/1945.

Ναπολέων Ζέρβας: Ήταν Έλληνας στρατιωτικός, κινηματίας, ιδρυτής του ΕΔΕΣ (Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος (οι αντάρτικες ομάδες του ΕΔΕΣ) και πολιτικός. Ήταν στο Κόμμα Φιλελευθέρων. Τον Μάρτιο του 1945 αποστρατεύεται με αίτησή του για να κατέλθει στην πολιτική και ιδρύει το κεντροδεξιό Εθνικό Κόμμα Ελλάδος ή Εθνικόν Κόμμα Ελλάδος.

Παναγιώτης Κανελλόπουλος: Η κήρυξη του ελληνο-ιταλικού πολέμου τον βρήκε εξόριστο και ζήτησε άμεσα να στρατευθεί. Έτσι το Νοέμβριο εντάχθηκε ως οπλίτης στη 13η Μεραρχία Αρχιπελάγους στην πρώτη γραμμή (Πόγραδετς – Κορυτσά). Μετά τη συνθηκολόγηση επέστρεψε στην Αθήνα και την περίοδο της ναζιστικής κατοχής ίδρυσε την αντιστασιακή ομάδα «Στρατιά των σκλαβωμένων νικητών», η οποία μετεξελίχθηκε στην Πανελλήνιο Ένωση Αγωνιζομένων Νέων (ΠΕΑΝ), στην οποία υπήρξε ηγετικό στέλεχος. Το Φεβρουάριο του 1942 οι κατοχικές αρχές αντιλήφθηκαν τη δράση του και προσπάθησαν να τον συλλάβουν ενώ καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο από ιταλικό στρατοδικείο. Στις 31 Μαρτίου διέφυγε, μυστικά, μαζί με τη σύζυγό του Θεανώ Πουλικάκου στην Ερυθραία της Μικράς Ασίας από όπου μετέβη στην έδρα της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης, στο Κάιρο. Εκεί διορίστηκε Αντιπρόεδρος και Υπουργός Εθνικής Αμύνης της Κυβέρνησης Εμμανουήλ Τσουδερού.

Παναγής Παπαληγούρας: Στη διάρκεια του Β’ Π.Π. πολέμησε στη Μέση Ανατολή ως έφεδρος ανθυπολοχαγός.

Χριστόφορος Στράτος: Τιμήθηκε με μετάλλια Εξαίρετων Πράξεων και Εθνικής Αντίστασης για τη μεγάλη οικονομική του προσφορά στη κατοχή, στον επισιτισμό του λαού.

Κωνσταντίνος Λάσκαρης, του Γεωργίου (1918-1989): Στη διάρκεια της κατοχής που ακολούθησε εντάχθηκε στη βρετανική ομάδα δολιοφθορών. Μετά τη σύλληψή του όμως κατάφερε να δραπετεύσει και να καταφύγει στη Μέση Ανατολή όπου και υπηρέτησε ως υπαξιωματικός στις εκεί ελληνικές ένοπλες δυνάμεις με τις οποίες και επέστρεψε στην Ελλάδα μετά την απελευθέρωση.

Θύμιος Δεδούσης: Πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση, αρχικά στην οργάνωση Στρατιωτική Ιεραρχία του Αλέξανδρου Παπάγου και μετά στο 5/42 σύνταγμα του Δημητρίου Ψαρρού.

Κωνσταντίνος Κονοφάγος: Στον Ελληνο – ιταλικό πόλεμο (1940-1941) υπηρέτησε ως έφεδρος αξιωματικός, μηχανικός πυροβόλων. Διετέλεσε Δήμαρχος Λαυρίου, από 4.1.1946 έως 15.4.1946, και συνέβαλε στην αναδιοργάνωση της πόλης, η οποία είχε υποφέρει κατά την περίοδο της κατοχής. Το έργο του αυτό έτυχε γενικής αναγνώρισης από τους κατοίκους της περιοχής, οι οποίοι ανήγειραν στα Λαύριο ανδριάντα του.

Σπύρος Θεοτόκης: Κατά τη διάρκεια της Κατοχής συμμετείχε σε αντιστασιακές οργανώσεις, αναγκάστηκε όμως να διαφύγει στη Μέση Ανατολή.

Γεώργιος Ράλλης: Πολέμησε στα βουνά της Βορείου Ηπείρου στην Α΄ Ομάδα Αναγνωρίσεως και διακρίθηκε για την ανδρεία του.

Γεώργιος Κοσμάς: Το 1940, ως Αντιστράτηγος, υπηρέτησε ως διοικητής του Δ΄ Σώματος Στρατού, του Ε΄ Σώματος Στρατού και του Α΄ Σώματος Στρατού στη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού Πολέμου του 1940–41. Μετά την Γερμανική Εισβολή στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941 και τη συνθηκολόγηση της Ελλάδας, παρέμεινε στη χώρα μέχρι τη σύλληψη και τη μεταφορά του σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Γερμανία, εξαιτίας της συμμετοχής του στους αγώνες της Εθνικής Αντίστασης. Ήταν μεταξύ των κρατούμενων με υψηλό προφίλ στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου και απελευθερώθηκε στο Τυρόλο τον Απρίλιο του 1945.

«Στρατιωτική Ιεραρχία» ήταν αντιστασιακή οργάνωση που αποτελούνταν από Έλληνες αξιωματικούς των Ενόπλων Δυνάμεων. Ιδρύθηκε από τον Στρατάρχη Αλέξανδρο Παπάγο. Ο Παπάγος είχε προηγουμένως στενές επαφές με την αντιστασιακή οργάνωση «Εθνική Δράση» (Ιδρυτικά μέλη της οργάνωσης ήταν ο Π. Σιφναίος, Γ.Παππάς, Ι.Καλούσης και Τ.Τριανταφυλλάκος.) 20 Μαΐου 1943 την «Στρατιωτική Ιεραρχία». Την οργάνωση προσέγγισαν αυθόρμητα πολλοί αξιωματικοί, ανάμεσά στους οποίους οι Αντιστράτηγοι Γεώργιος Κοσμάς, Ιωάννης Πιτσίκας, Κωνσταντίνος Μπακόπουλος, Παναγιώτης Δέδες, Δημήτρης Παπαδόπουλος.

 

Εδώ είναι μια πολιτική σοσιαλδημοκρατική οργάνωση.

 

Δημήτριος Ψαρρός: Ηγετική μορφή της Εθνικής Αντίστασης (1941-44), συνιδρυτής της σοσιαλδημοκρατικής αντιστασιακής οργάνωσης ΕΚΚΑ και αρχηγός του Συντάγματος 5/42.

Γεώργιος Καρτάλης: Την περίοδο της Κατοχής συνεργαζόμενος με τον Ευριπίδη Μπακιρτζή δημιούργησαν μια πολιτική σοσιαλδημοκρατική οργάνωση, την Εθνική και Κοινωνική Απελευθέρωση (ΕΚΚΑ) Γεώργιος Καρτάλης, Δημήτριος Ψαρρός) της οποίας το στρατιωτικό σκέλος στην Εθνική Αντίσταση ήταν αρχικά ο Ελληνικός Απελευθερωτικός Στρατός (ΕΑΣ) που μετονομάστηκε λίγο αργότερα 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων. Μετά το θάνατο του Πλαστήρα αποχώρησε από την ΕΠΕΚ και μαζί με τον Αλέξανδρο Σβώλο ίδρυσαν το Δημοκρατικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού, στο οποίο μετά το θάνατο του Σβώλου ανέλαβε αρχηγός.

Σάββας Παπαπολίτης: Στη περίοδο της κατοχής έλαβε μέρος στον αγώνα αντίστασης ως μέλος της κεντρικής επιτροπής και του πολιτικού γραφείου της Ε.Λ.Δ. …

 

Δεν έχεις τους λόγους να προδίδεις, όπως…

 

Απόστολος Αλεξανδρής: Κατά τη διάρκεια της Κατοχής αποτέλεσε συνεργάτης των Ναζί και συνέβαλε καθοριστικά στην δημιουργία και στη στελέχωση των ναζιστικών ταγμάτων ασφαλείας στη Θεσσαλία. Εντάχθηκε στη λεγόμενη «Ομάδα των Ιαπώνων». Αργότερα προσχώρησε στο Κόμμα των Φιλελευθέρων. Στην κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου ανέλαβε υπουργός Εκκλησιαστικών και Δημόσιας Εκπαίδευσης.

Νικόλαος Ματούσης: Ήταν Έλληνας βλαχόφωνος δικηγόρος και συνεργάτης της ναζιστικής Γερμανίας που σχετίστηκε με τη προσπάθεια της Λεγεώνας των Βλάχων του Αλκιβιάδη Διαμάντη. Έγινε μέλος του ΚΚΕ και αναδείχθηκε στέλεχος του και εκλέχτηκε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής. Λόγω συμμετοχής και οργάνωσης αγροτικής εξέγερσης στα Τρίκαλα το 1925 δικάστηκε από το στρατοδικείο Λάρισας. Διαγράφτηκε από το ΚΚΕ. Έγινε στέλεχος στο Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας υπό τους Ιωάννη Σοφιανόπουλο και Απόστολο Παγκούτσο τουλάχιστον έως το 1936 θέτοντας υποψηφιότητα για βουλευτής Λάρισας. Αργότερα διαγράφτηκε. Επί δικτατορίας του Μεταξά ανέπτυξε φιλικές σχέσεις με τον υπουργό δημόσιας τάξης Κωνσταντίνο Μανιαδάκη και δε διώχθηκε όπως τα υπόλοιπα στελέχη του Αγροτικού κόμματος. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1920 άρχισε επαφές με τον Αλκιβιάδη Διαμάντη.

Ελένη Παπαδάκη: Η Παπαδάκη κατηγορήθηκε για δωσιλογισμό. Οι σχέσεις που διατηρούσε με τον δωσίλογο πρωθυπουργό Ιωάννη Ράλλη, έγιναν αντικείμενο κουτσομπολιού και φημών. Ο έρωτας του Πρωθυπουργού για την ηθοποιό καυτηριάστηκε επανειλημμένα από δεξιές αντιστασιακές εφημερίδες, όπως οι εφημερίδες «Έφοδος» και «Ελληνικό Αίμα», όπου γράφτηκε μεταξύ άλλων: «ο Ράλλης (..) εδώρισε στο γεροντικό του έρωτα μια ζώνη από πλατίνα αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων (..) ενώ ο λαός πεθαίνει από την πείνα».

Μανώλης Μανωλέας: Ήταν ανώτερο στέλεχος του ΚΚΕ και βουλευτής Πειραιά το 1932 και το 1936. Επί Δικτατορίας Μεταξά εξορίστηκε και φυλακίστηκε στην Ακτίνα Θ’. Ύστερα από σύγκρουση του με τον Νίκο Ζαχαριάδη, υπέγραψε δήλωση μετάνοιας και εντάχθηκε στην ΕΟΝ, όπου είχε καταλυτικό ρόλο στη δημιουργία της Προσωρινής Διοίκησης του ΚΚΕ. Στη διάρκεια της Κατοχής συνεργάστηκε με τους Γερμανούς και ανέλαβε ηγετικές θέσεις στον αντικομμουνιστικό αγώνα των κατοχικών κυβερνήσεων. Εκτελέστηκε από την ΟΠΛΑ τον Απρίλιο του 1944.

Μιχάλης Τυρίμος: Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ο Τυρίμος κλήθηκε από αξιωματικούς της Ασφάλειας να συμμετάσχει στην συγκρότηση της νεοϊδρυθείσας ΕΣΠΟ, αλλά παρά την αρχική συμμετοχή του, γρήγορα διαχώρισε τη θέση του. Αργότερα συμμετείχε στην υπηρεσία πληροφοριών του Τσιγάντε. Παράλληλα συνδέθηκε και με κύκλους του ΕΔΕΣ και της Ρ.Α.Ν.
Το καλοκαίρι του 1944 κλήθηκε από αξιωματικούς της Ασφάλειας στην Εύβοια, όπου συμμετείχε στη συγκρότηση των τοπικών Ταγμάτων Ασφαλείας. Τον Γενάρη του 1945, λίγο πριν τη Συνθήκη της Βάρκιζας, εκτελέστηκε από την ΟΠΛΑ ως δωσίλογος και προδότης του ΚΚΕ.

Δημήτρης Παπαγιάννης: Ήταν ανώτατο στέλεχος του ΚΚΕ και αντιστασιακός. Τότε, Κωνσταντίνος Μανιαδάκης (του

Ιωάννη Μεταξά) Σπύρος Παξινός (ο Παξινός τιμήθηκε από τον Μεταξά και τον Μανιαδάκη, επί δικτατορίας Μεταξά ο Μανιαδάκης τον έστειλε να εκπαιδευτεί στη γερμανική Γκεστάπο στη δίωξη του κομμουνισμού) και Μιχάλης Τυρίμος αποφασίζουν την ίδρυση της Προσωρινής Διοίκησης του ΚΚΕ (ΠΔ), ενός χαφιέδικου μηχανισμού, και ο Γιάννης Μιχαηλίδης (1899-1960) ήταν κομμουνιστής… αναγκάζεται να συμμετάσχει.

Ιωάννης Καραμάνος: Έλληνας γεωπόνος και υπουργός στην κυβέρνηση Τσολάκογλου της κατεχόμενης από τους Γερμανούς, Ελλάδας. Εξελέγη βουλευτής Λέσβου το 1936 με το Κόμμα Φιλελευθέρων. Από το 1929 μέχρι το 1932, σε κυβερνήσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου, διατέλεσε Γενικός Διευθυντής Γεωργίας. Όπως ο Αναστάσιος Ταβουλάρης…

Λεωνίδας Τσιριγώτης: Στις εκλογές του 1933 και επανεξελέγη βουλευτής Λακωνίας το 1935 και το 1936 με το Λαϊκό Κόμμα. Στην κατοχική κυβέρνηση Τσολάκογλου διορίστηκε υφυπουργός «Γενικός Διοικητής Μακεδονίας». Όπως ο Γεώργιος Παμπούκας…

Σπύρος Μελάς: Ξεκινώντας από σοσιαλιστής στα νιάτα του, θα περάσει μετά στο στρατόπεδο των αντιβενιζελικών, των βενιζελικών ύστερα και θα υποστηρίξει το μεταξικό καθεστώς. Το αποκορύφωμα όλων είναι η στάση του στην Κατοχή όταν σε ένα άρθρο του καλεί τον Ελληνικό λαό, να συνεργαστεί ειλικρινά και ενεργητικά με τον κατακτητή.

Παναγιώτης Δεμέστιχας, Γεώργιος Σπυρίδης, Γρηγόριος Παζιώνης, Γεώργιος Μπάκος, Σωτήριος Μουτούσης, Έκτωρ Τσιρονίκος, μαζί με τους Γερμανούς της Ναζιστικής Γερμανίας κατά την Κατοχή της Ελλάδας 1941-1944.

Γιάννης Καλομοίρης: Η διοίκηση της Γ.Σ.Ε.Ε. υπό τον Καλομοίρη, μετά την κατάληψη της Ελλάδας από τις δυνάμεις του Άξονα (Απρίλιος 1941), απέστειλε ευχαριστήριο τηλεγράφημα στον Χίτλερ, ύψωσε τη γερμανική σημαία στο κτίριο της Γ.Σ.Ε.Ε. και έστειλε τα συγχαρητήριά της στην κυβέρνηση Τσολάκογλου.

Γεώργιος Πούλος: Ενώ το 1935 ως αντισυνταγματάρχης συμμετείχε στο Βενιζελικό κίνημα… και ως αρχηγός του σωματείου “Εθνική Ένωσις Ελλάς” (ΕΕΕ) κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής της Ελλάδας ήταν συνεργάτης των Γερμανικών ναζιστικών δυνάμεων.

Ιωάννης Καραμάνος: Εξελέγη βουλευτής Λέσβου το 1936 με το Κόμμα Φιλελευθέρων (Κόμμα Φιλελευθέρων (Ελλάδα). Στην κατοχική κυβέρνηση Τσολάκογλου (Γεώργιος Τσολάκογλου) διορίστηκε υπουργός Γεωργίας και Επισιτισμού από το 1941 έως το 1942.

Αναστάσιος Ταβουλάρης: Κατά την περίοδο της Ναζιστικής Κατοχής απέκτησε πολλές εξουσίες και φρόντισε να επανδρώσει την Ειδική Ασφάλεια με άτομα του υποκόσμου και κακοποιούς, οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν ως χωροφύλακες “άνευ θητείας”. Φανατικός φίλος των Γερμανών, ο Ταβουλάρης απολάμβανε της εμπιστοσύνης του αντιστράτηγου των Ες Ες και αρχηγού της Γερμανικής Αστυνομίας στην Ελλάδα, Βάλτερ Σιμάνα και του διοικητή της Υπηρεσίας Ασφάλειας (SIPO-SD), συνταγματάρχη Βάλτερ Μπλούμε. Στην κατοχική κυβέρνηση Λογοθετόπουλου ήταν υπουργός Εσωτερικών από τις 2 Δεκεμβρίου 1942 ως τις 7 Απριλίου 1943 και ξανά στην διορισμένη από τους Γερμανούς κυβέρνηση του Ιωάννη Ράλλη από τις 7 Απριλίου 1943 έως τις 12 Οκτωβρίου 1944. Το 1932 με το Κόμμα Φιλελευθέρων. Το 1936 επανεκλέχθηκε βουλευτής με το κόμμα των Φιλελευθέρων.

Εμμανουήλ Λουλακάκης: Στην κατοχική κυβέρνηση του Λογοθετόπουλου παραιτήθηκε από Γενικός Διοικητής Κρήτης στις 26 Ιανουαρίου 1943. Συνελήφθη από τους Ναζί για την αντιστασιακή του δράση το φθινόπωρο του 1943 και καταδικάστηκε σε θάνατο από γερμανικό στρατοδικείο, όμως απελευθερώθηκε το 1944 και παραπέμφθηκε σε δικαστήριο δωσιλόγων, όπου αθωώθηκε, καθώς απαλλάχθηκε από τις κατηγορίες, λόγω της εθνικής του δράσης. Πολιτικό κόμμα/Κίνημα, Δημοκρατική Ένωσις, Ένωσις Κέντρου, και με το Κόμμα Φιλελευθέρων.

Όπως… Ιωάννης Γρηγοράκης σε συνεργασία με το Κόμμα Φιλελευθέρων, όταν ήταν συνταγματάρχης, 1925 διορίστηκε υφυπουργός Συγκοινωνίας στην κυβέρνηση Πάγκαλου (Κυβέρνηση Θεόδωρου Πάγκαλου 1925). Υπήρξε επίσης υπουργός Εργασίας στην κατοχική κυβέρνηση του Ιωάννη Ράλλη από τις 7 Απριλίου 1943 όπου και παραιτήθηκε στις 5 Ιουλίου του 1943.

Λεωνίδας Τσιριγώτης: Το 1935 και το 1936 με το Λαϊκό Κόμμα. Στην κατοχική κυβέρνηση Τσολάκογλου διορίστηκε υφυπουργός…

Αντώνιος Λιβιεράτος: Επανεξελέγη βουλευτής Αττικοβοιωτίας με το Λαϊκό Κόμμα στις εκλογές του 1935… αλλά και συνεργάτης των Ναζί.

 

 

Στυλιανός Γονατάς: Στις 4 Ιανουαρίου 1931 παραβρέθηκε στα εγκαίνια της αντισημιτικής οργάνωσης 3Ε (Εθνική Ένωσις «Ελλάς»), οργάνωση την οποία υποστήριζε.

Ήταν από τους ηγέτες του βενιζελικού κινήματος της 1ης Μαρτίου 1935.

Ο Στυλιανός Γονατάς, λόγω της ενεργούς αντίστασής του κατά του Μεταξά, συνελήφθη το 1938 και εξορίσθηκε πρώτα στη Μύκονο όπου διέμεινε στο ιστορικό ξενοδοχείο “Δήλος”.

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής ήταν ένας από τους εμπνευστές, από κοινού με το Θεόδωρο Πάγκαλο (Θεόδωρος Πάγκαλος (στρατιωτικός) της ίδρυσης και συγκρότησης των Ταγμάτων Ασφαλείας (ένοπλων παραστρατιωτικών μονάδων, υπαγόμενων στην γερμανική διοίκηση, που χρησιμοποιήθηκαν από τους κατακτητές ενάντια στο αντιστασιακό κίνημα). Το σχέδιο του Γονατά ήταν τα Τάγματα Ασφαλείας από την μία να αποτρέψουν πιθανή στρατιωτική επικράτηση και επιβολή του ΕΛΑΣ και του ΚΚΕ στην Ελλάδα, και από την άλλη να στελεχωθούν όσο γινόταν περισσότερο από έμπιστους βενιζελικούς – δημοκρατικούς αξιωματικούς, ώστε μετά το τέλος του πολέμου η βενιζελική παράταξη να βρεθεί σε θέση ισχύος έναντι πιθανής επιστροφής του βασιλιά στην χώρα.

Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας, διαφώνησε με τον Θεμιστοκλή Σοφούλη (αρχηγό του κόμματος των Φιλελευθέρων) και ίδρυσε στις 18 Μαρτίου 1945 δικό του κόμμα, το Κόμμα Εθνικών Φιλελευθέρων (Κ.Ε.Φ.).

Στις εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946 έλαβε μέρος συμπράττοντας σε όλη την Ελλάδα με το Λαϊκό Κόμμα επιτυγχάνοντας και την εκλογή άνω των 30 βουλευτών.

Ένα χρόνο πριν από τις εκλογές στις 5 Μαρτίου 1950 το κόμμα των Ε.Φ. αποτέλεσε συνασπισμό με το Εθνικόν Κόμμα Ελλάδος του Ναπολέοντος Ζέρβα. Ο συνασπισμός όμως αυτός διαλύθηκε πριν από τις εκλογές όπως και το ίδιο το Ε.Φ. στις 20 Ιανουαρίου 1950. Σε εκείνες τις εκλογές ο Γονατάς έλαβε μέρος μέσα από τις τάξεις του Κόμματος των Φιλελευθέρων, αλλά, για πρώτη φορά στον πολιτικό του βίο, δεν κατάφερε να εκλεγεί.

Ως πρώην πρωθυπουργός μετείχε στο Συμβούλιο του Στέμματος κατά την πολιτική κρίση του 1965. Εκεί, υποστήριξε τον παλαιό φίλο και συνεργάτη του Γεώργιο Παπανδρέου.

 

 

Κίτσος Μαλτέζος: Την περίοδο της μεταξικής δικτατορίας, έγινε μέλος της ΕΟΝ. Κατά τη διάρκεια της κατοχής εντάχθηκε στο ΕΑΜ νέων και μετέπειτα στην ΕΠΟΝ αλλά αποχώρησε το 1943. Το ίδιο έτος, εντάχθηκε στην εθνικιστική οργάνωση Ρ.Α.Ν. Εκτελέστηκε την 1η Φεβρουαρίου του 1944 από μέλη του ΕΛΑΣ…

Άδωνις Α. Κύρου: Στον ΕΛΑΣ, στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας. Θεωρήθηκε o ηθικός αυτουργός της δολοφονίας του Κίτσου Μαλτέζου της δεξιάς αντιστασιακής οργάνωσης Ρ.Α.Ν. με αποτέλεσμα να οργανωθεί απόπειρα δολοφονίας του ως αντίποινα. Τραυματίστηκε και διασώθηκε από προσωπική παρέμβαση του Ιωάννη Ράλλη.

 

 

Στις 3 Δεκεμβρίου του 1944, έως τον Ιανουάριο 1945.

 

1944 – Αθήνα, Δεκεμβριανά. Υπάρχουν δύο εκδοχές. Η επίσημη εκδοχή της Κυβέρνησης του Γεώργιου Παπανδρέου αναφέρει ότι ο σταθμός της Αστυνομίας Πόλεων (Πανεπιστημίου και Βασιλίσσης Σοφίας), δέχθηκε επίθεση από ένοπλους αντάρτες-διαδηλωτές του ΕΑΜ και αμύνθηκε ανταποδίδοντας τα πυρά. Η εκδοχή της αριστεράς αναφέρει ότι κατόπιν εντολής του Άγγελου Έβερτ και αναίτια η Αστυνομία Πόλεων χτυπά το συλλαλητήριο του ΕΑΜ στην Πλατεία Συντάγματος. Το αποτέλεσμα ήταν 30 νεκροί και πολλοί τραυματίες διαδηλωτές. Το γεγονός σηματοδοτεί την έναρξη του ένοπλου κινήματος του ΚΚΕ στην πρωτεύουσα, που θα διαρκέσει επί 33 ημέρες.

 

Άγγελος Έβερτ: Στα Δεκεμβριανά έδωσε την εντολή για την έναρξη των πυροβολισμών ενάντια στους διαδηλωτές μπροστά από τη Βουλή, κατ’ εντολή του Γεωργίου Παπανδρέου, με συνέπεια τουλάχιστον 33 νεκρούς, γεγονός που σηματοδότησε την αρχή των Δεκεμβριανών.

 

Δεκεμβριανά: Ο όρος Δεκεμβριανά αναφέρεται σε μία σειρά ένοπλων συγκρούσεων που έλαβαν χώρα στην Αθήνα το Δεκέμβριο 1944 έως τον Ιανουάριο 1945, ανάμεσα στις δυνάμεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και τις βρετανικές και κυβερνητικές δυνάμεις που ανήκαν σε ένα ευρύ πολιτικό φάσμα, από την σοσιαλδημοκρατία (όπως ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου ηγέτης του Δημοκρατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος) έως την φιλομοναρχική δεξιά και τους πρώην συνεργάτες των κατακτητών.

Η έναρξή τους, στις 3 Δεκεμβρίου του 1944, σηματοδοτείται από τους πυροβολισμούς των Αστυνομικών δυνάμεων μπροστά στο μνημείο του άγνωστου στρατιώτη ενάντια στη διαδήλωση του ΕΑΜ, που είχε οργανωθεί ως απάντηση στο τελεσίγραφο της κυβέρνησης εθνικής ενότητας (1-12-1944) για τον αφοπλισμό όλων των αντάρτικων ομάδων, με αποτέλεσμα το θάνατο 33 διαδηλωτών και τον τραυματισμό άλλων 148. Παράλληλα ο στρατηγός Σκόμπυ προέβη σε διάγγελμα, ενώ άμεσες προσπάθειες για πολιτική λύση απαγορεύτηκαν από τον Τσώρτσιλ.

Η ειρηνική διάθεση του ΕΛΑΣ επιβεβαιώνεται από κυβερνητικές και από βρετανικές πηγές που αναφέρουν ότι τις πρώτες ημέρες μετά την απελευθέρωση, στην Αθήνα επικρατούσε ησυχία. Στις 15 Οκτωβρίου 1944 οργανώθηκε διαδήλωση από τις εθνικιστικές οργανώσεις η οποία χτυπήθηκε στην περιοχή της Ομόνοιας από οπαδούς του ΕΑΜ που προπηλάκισαν και λίντσαραν μέλη των εθνικιστικών οργανώσεων. Η απάντηση δεν άργησε να έρθει όταν μέλη διαδήλωσης του ΕΑΜ πυροβολήθηκαν με αποτέλεσμα νεκρούς και τραυματίες από ένοπλους δωσιλογικών οργανώσεων που είχαν καταλύσει υπό περιορισμό στα ξενοδοχεία της περιοχής. Παρ’ όλους τους νεκρούς της, η εαμική αντίδραση παρέμεινε στο πλαίσιο της καταγγελίας, χωρίς αντίποινα.

Ο απολογισμός των Δεκεμβριανών είναι μεγαλύτερος από εκείνων των ενδοαντιστασιακών συγκρούσεων κατά τη διάρκεια της κατοχής, διότι σε ένα μήνα μαχών και συγκρούσεων σε όλη την Ελλάδα ο αριθμός των νεκρών κυμαίνεται στους 7000 άτομα. Τα στοιχεία των αντιστασιακών οργανώσεων επιβεβαιώνουν τους αριθμούς. Από τους 75 νεκρούς της οργάνωσης ΡΑΝ, οι 73 σκοτώθηκαν από τον ΕΛΑΣ ή την ΟΠΛΑ στα δεκεμβριανά. Την ίδια ακριβώς περίοδο από τους 36 νεκρούς της ΠΕΑΝ, οι 16 σκοτώθηκαν από την ΟΠΛΑ. Από τους 147 νεκρούς του 6ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ το 54% σκοτώθηκε κατά τα Δεκεμβριανά και το 25% σε συγκρούσεις με τα Τάγματα Ασφαλείας.

Ο Στάλιν είχε τηρήσει αυστηρά τη συμφωνία των ποσοστών και στις έξι εβδομάδες που είχαν διαρκέσει οι μάχες εναντίον του ΕΛΑΣ στην Αθήνα, η Ισβέστια και η Πράβντα δεν αναφέρθηκαν στο γεγονός. Στις δύο όμως βαλκανικές χώρες της Μαύρης Θάλασσας (Βουλγαρία, Ρουμανία), ακολουθούσε αντίθετη πορεία. Αν όμως τον πίεζαν μπορεί να έλεγε: «Εγώ δεν επεμβαίνω σε ό,τι κάνετε στην Ελλάδα. Επομένως, για ποιο λόγο εσείς δε με αφήνετε να δράσω ελεύθερα στη Ρουμανία;».

Την ημέρα του συλλαλητηρίου, σύμφωνα με μαρτυρία του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου, μέλη του ΕΑΜ προσπάθησαν να εισβάλλουν στο σπίτι του με χειροβομβίδα, αλλά απέτυχαν λόγω της αντίδρασης της φρουράς του. Σύμφωνα με την εκδοχή της 6ης Αχτίδας του ΚΚΕ οι διαδηλωτές δέχτηκαν επίθεση από τους άντρες της φρουράς του Παπανδρέου και είχαν 5 νεκρούς.